– Dit artikel schreef ik samen met Inge Sijpkens en verscheen eerder in Cobouw Bouwberichten-
Je herkent dit vast: je hebt al jaren een prettige zakelijke relatie met een klant of opdrachtgever en ineens leer je via sociale media een hele andere kant van deze persoon kennen. Een kant die jou niet per se aanspreekt… Hij of zij blijkt fanatiek aanhanger van een politieke partij waar jij juist totaal niets mee hebt. Hij of zij blijkt er allerlei complottheorieën op na te houden, waarvan jij niet kan geloven dat überhaupt iemand zoiets gelooft. Hij of zij is pro zwarte piet, terwijl jij juist vindt dat zwarte piet echt niet meer kan. Lastig, want het verandert het beeld dat je van deze persoon hebt. En hoogstwaarschijnlijk niet in positieve zin.
Het is niet voor niets dat les één bij salestrainingen is dat je nooit met je klant over politiek, religie of seksualiteit moet praten. Het zijn onderwerpen waar mensen vaak met veel emotie inzitten, waardoor bij meningsverschillen ook de zakelijke relatie onder druk kan komen te staan. Terwijl je zakelijk gezien misschien wel op één lijn zit en veel voor elkaar kan betekenen.
Als werkgever kun je in een extra lastige positie komen als een medewerker op sociale media allerlei uitingen doet waar jij niet achter staat, vanaf een profiel dat weliswaar van hem of haar is, maar waar jij als werkgever heel duidelijk in staat. Helemaal als dat op een platform als LinkedIn gebeurt, binnen het zakelijke netwerk dat deze medewerker mede bij jouw bedrijf heeft opgebouwd. Hoe ga je daar mee om?
Verbieden werkt niet
Allereerst, sociale media zijn er, het gebruik ervan verbieden is kansloos. Zet een medewerker er onder werktijd niets op, dan kan hij nog altijd na werktijd posts en updates plaatsen. Een strikte scheiding hanteren tussen wat zakelijk en persoonlijk is, is ook geen aanrader. Allereerst is dat vrijwel onmogelijk, want wat doe je bijvoorbeeld met klanten die je medewerkers gaan volgen op Twitter? Ten tweede is het gewoonweg niet wenselijk en niet van deze tijd. Sociale media worden juist effectiever als er een persoonlijke tint aan zit. Dat is precies waar het om gaat, sociaal contact.
Zorg vanaf dag één voor bewustzijn
Wat je wel kan doen en vooral ook moet doen: handvatten bieden aan je medewerkers voor de inzet van sociale media. De snelheid en het bereik van sociale media zijn dusdanig onvergelijkbaar met andere manieren van communicatie, dat vaak het bewustzijn ontbreekt van de impact die een tweet, een reactie of een update kan hebben. Praat hier met medewerkers over vanaf dag één dat ze in dienst zijn. Maak het onderdeel van je inwerkprogramma en organiseer trainingen om medewerkers goed wegwijs te maken op sociale media en momenten te creëren om er met elkaar over te praten.
Stel een socialemedia-code op
Een socialmedia-code kan ook helpen om bewustzijn te creëren. Zo’n code is geen enorme lijst van wat er allemaal niet mag, maar een helder overzicht van do’s en don’ts, gebaseerd op de normen en waarden die gelden binnen je organisatie. De kern? Vraag je medewerkers om bij elke update, reactie of tweet eerst even na te denken: is hetgeen ik online wil zetten gepast en draagt het positief bij aan de doelstellingen van ons bedrijf?
En als het toch gebeurt?
Gedraagt een medewerker zich ondanks je socialemedia-code en het bewustzijn dat jullie creëren ongepast op sociale media? Ga dan niet inhoudelijk de discussie aan, maar maak je collega er nogmaals van bewust dat anderen meelezen en dat op een platform als LinkedIn bij alles wat hij of zij post ook de naam van de werkgever vermeld staat. En dat je als werkgever niet geassocieerd wilt worden met meningen over (politiek) gevoelige onderwerpen, omdat dit zakelijke relaties kan schaden. Dat het natuurlijk goed is om persoonlijke meningen delen, maar bepaalde onderwerpen beter vermeden kunnen worden.
Voorkomen beter dan genezen?
Kortom: creëer duidelijkheid over hoe je medewerkers kunnen optreden als ambassadeur. Hoe ze invulling kunnen geven aan de kernwaarden van je organisatie. Maak duidelijk dat zij, met wat zij zeggen en doen, invloed uitoefenen op de reputatie van je bedrijf. Laat zien wat het met je bedrijf doet als een medewerker politiek gevoelige uitingen doet. Dat dit je imago kan schaden, je opdrachten kan kosten, relaties kan doen eindigen. Bewustwording is superbelangrijk. Je medewerkers betrekken is dat ook.